Tác phẩm khoa học viễn tưởng của đạo diễn Denis Villeneuve là một bất ngờ thú vị của điện ảnh thế giới năm 2016 và hoàn toàn xứng đáng với 8 đề cử nhận được tại Oscar 2017.
Nữ giáo sư Louise Banks (Amy Adams) là chuyên gia có tiếng trong lĩnh vực ngôn ngữ học tại nước Mỹ. Song, thành công sự nghiệp chẳng thể giúp cô tránh khỏi bi kịch gia đình khi Louise phải một mình nuôi nấng cô con gái yêu quý để rồi đau xót chứng kiến căn bệnh ung thư quái ác cướp cô bé khỏi vòng tay mình mãi mãi.
Sau nỗi đau mất con, cuộc sống của Louise Banks chỉ còn là những giờ giảng dạy và nghiên cứu khô khan ở trường đại học, cùng những đêm dài cô đơn trong căn nhà đẹp đẽ nhưng trống trải bên hồ. Song, số phận của Louise, và của nhân loại trên toàn thế giới, đột ngột thay đổi khi 12 chiếc phi thuyền khổng lồ của người ngoài hành tinh đáp xuống Trái đất.
Lơ lửng giữa không trung như những đường cong sừng sững đen đúa đầy bí hiểm, chúng có mặt tại nhiều quốc gia khác nhau như Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ…
 |
| Thuộc thể loại khoa học viễn tưởng, Arrival nằm trong nhóm 9 tác phẩm nhận đề cử Phim truyện xuất sắc tại Oscar 2017. Phim từng được trình chiếu rộng rãi tại Việt Nam hồi đầu tháng 1. |
Chẳng tấn công bất kỳ ai, nhưng cũng chẳng truyền tải bất cứ thông điệp hòa bình gì ngoại trừ những âm thanh lạ lùng không phải “tiếng người”, 12 chiếc phi thuyền khiến các thành phố, quốc gia, và cả địa cầu trở nên xáo trộn.
Dân thường hoảng loạn vì lo sợ sẽ sớm bị người ngoài hành tinh xâm lăng và giết hại. Còn các chính phủ thì bối rối, loay hoay vì không biết phải xử trí ra sao với những tạo vật bí ẩn để tránh gây ra hậu quả khôn lường.
Là một tên tuổi lớn của ngành ngôn ngữ học và từng hỗ trợ chính phủ Mỹ trong việc dịch thuật các văn bản an ninh quốc gia, Louise Banks được Thượng tá Weber (Forest Whitaker) đề nghị tới vùng Montana để tiếp cận chiếc phi thuyền và tìm hiểu ý đồ thực sự của người ngoài hành tinh khi đáp xuống Trái đất là gì.
Cùng tham gia nhiệm vụ khó khăn tưởng như không có lời giải đáp ấy của Louise là tiến sĩ Ian Donnelly (Jeremy Renner) – một chuyên gia vật lý lý thuyết có nhiệm vụ hóa giải câu hỏi làm sao những chiếc phi thuyền khổng lồ có thể vượt qua khoảng cách vô tận về không gian và thời gian để đáp xuống hành tinh xanh.
 |
| Những vòng tròn bí ẩn đến từ người ngoài hành tinh là thứ mà Louise Banks (Amy Adams) phải giải mã trong phim. |
Mọi thứ càng trở nên khó khăn với Louise Banks khi các quốc gia có phi thuyền khác đáp xuống, mà đứng đầu là Trung Quốc dưới quyền chỉ huy của tướng Shang (Mã Chí), từ chối chia sẻ thông tin vì lý do an ninh.
Thứ duy nhất mà cô khai thác được lúc này từ các bóng đen ngoài hành tinh bí hiểm là vô số vòng tròn huyền ảo, ẩn chứa những thông điệp phức tạp và đa nghĩa nào đó.
Nhưng bất chấp màn sương mịt mù che phủ thông điệp của người ngoài hành tinh, bất chấp sự cản trở đến từ chuyên gia mật vụ David Halpern (Michael Stuhlbarg) hay đại úy Marks (Mark O’Brien), Louise Banks vẫn quyết tâm tìm hiểu cho đến tận cùng ý nghĩa những ký hiệu bí ẩn, không chỉ bởi sự an nguy của Trái đất, mà còn bởi quá trình phiên dịch và đối thoại đặc biệt ấy đã giúp cô dần tìm lại ý nghĩa cuộc sống.
Cú chuyển mình thành công của Denis Villeneuve
Trong vòng gần một thập kỷ qua, nhà làm phim Denis Villeneuve là một trong những khám phá thú vị nhất tại Hollywood với loạt tác phẩm hình sự – bi kịch gây tiếng vang lớn gồm Prisoners (2013), Enemy (2013), và gần đây nhất là Sicario (2015).
Điểm chung của nhóm tác phẩm là phần kịch bản chặt chẽ, nhịp phim dồn dập, tính tự sự cao dù không hề thiếu chất bạo lực, trên nền hình ảnh tăm tối, ám ảnh.
Không phải là tác phẩm hình sự thuần túy như ba bộ phim kể trên, nhưng Arrival không hề thiếu chất bạo liệt với phần nội dung được nhà biên kịch chuyên thể loại kinh dị là Eric Heisserer chuyển thể từ cuốn truyện ngắn khoa học viễn tưởng xuất sắc Story of Your Life của Ted Chiang.
 |
| Đạo diễn Denis Villeneuve duy trì phong độ qua Arrival, đồng thời khắc phục được nhiều điểm yếu trong các tác phẩm trước đây của mình. |
Gọn gàng với rất ít nhân vật và bối cảnh phần lớn chỉ giới hạn trong chiếc phi thuyền hoặc khu doanh trại quân đội ở Montana, Arrival mô tả song song nhiệm vụ giải mã của Louise và Ian trong bối cảnh thế giới hỗn loạn, cùng hành trình khám phá lại bản thân, khám phá lại quá khứ của nhân vật chính với những kết thúc mang tính nhân quả đầy bất ngờ.
Một trong những điểm yếu của các tác phẩm hình sự trước đây do Denis Villeneuve thực hiện là việc nhịp phim thường được đẩy lên rất cao ngay từ đầu, vô tình khiến đoạn kết trở bị trùng xuống nếu so sánh với không khí dồn dập lúc mở màn.
Nhưng với Arrival, nhà làm phim người Canada đã hóa giải thành công vấn đề đó khi phần kết dựa trên cái tứ bánh xe luân hồi của cuộc đời vừa giải đáp tương đối thỏa đáng những câu hỏi đậm chất giả tưởng của tác phẩm, vừa tạo dựng cho Louise Banks chiều sâu tính cách với đủ mọi cung bậc cảm xúc và suy nghĩ.
Tiếc cho Amy Adams
Sau khi thưởng thức Arrival, nhiều khán giả hẳn cảm thấy thanh thản và bình an khi nhớ tới hình ảnh thanh lịch, nhẹ nhàng, cùng những suy nghĩ dứt khoát nhưng không hề thiếu chất nhân văn của Louise Banks.
Thành công ấy của bộ phim có công không nhỏ của biên kịch Eric Heisserer, nhưng phần lớn phụ thuộc vào tài năng của ngôi sao Amy Adams – nữ diễn viên từng nhận 5 đề cử Oscar và lẽ ra đã phải có lần thứ sáu với nhân vật Louise Banks.
Vẻ đẹp nữ tính cùng diễn xuất nội tâm ấn tượng, đặc biệt là qua cặp mắt to biểu cảm vốn được chọn làm tâm điểm ở rất nhiều cảnh quay trong Arrival, của Amy Adams khiến các đồng nghiệp nam trong phim như Renner, Whitaker hay Stuhlbarg hoàn toàn lu mờ, dù họ không hề là những “tay mơ”.
 |
| Amy Adams lẽ ra đã phải có đề cử Oscar thứ sáu trong sự nghiệp với Arrival. |
Là một tác phẩm thuộc dòng khoa học viễn tưởng nên Arrival chỉ có thể thực sự gây ấn tượng nếu các yếu tố kỹ thuật như hình ảnh, kỹ xảo, và thiết kế bối cảnh được quan tâm thỏa đáng.
Với sự cộng tác của nhà quay phim Bradford Young, đạo diễn Denis Villeneuve tạo dựng cho tác phẩm viễn tưởng đầu tiên sự nghiệp phần nhìn đơn giản, gần gũi với thực tại, nhưng vẫn pha trộn tinh tế những chi tiết vừa đậm chất giả tưởng về người ngoài hành tinh, vừa mang ý nghĩa ẩn dụ về triết lý nhân sinh và quy luật nhân quả cuộc đời.
Sau Arrival, Denis Villeneuve đã chứng tỏ cho công chúng thấy rằng tài năng của anh không chỉ giới hạn trong dòng phim hình sự, mà còn hoàn toàn phù hợp với các tác phẩm khoa học viễn tưởng.
Đây hẳn là tin vui dành cho những người hâm mộ bộ môn nghệ thuật thứ bảy, bởi dự án sắp tới của Villeneuve là Blade Runner 2049 – phần tiếp theo dành cho tác phẩm được coi là “khuôn vàng thước ngọc” trong dòng phim giả tưởng là Blade Runner (1992).
Từ thành công của Arrival, khán giả hoàn toàn có thể trông đợi rằng Blade Runner 2049 của Denis Villeneuve sẽ duy trì được chất lượng của tác phẩm gốc – một điều không hề dễ dàng dưới áp lực thương mại ngày một nặng nề ở Hollywood vào thời điểm hiện tại.
Tại Oscar 2017, Arrival nhận tổng cộng 8 đề cử cho Phim truyện, Đạo diễn, Kịch bản chuyển thể, Quay phim, Dựng phim, Thiết kế sản xuất, Hòa âm và Dàn dựng âm thanh xuất sắc.
Zing.vn đánh giá: 4,5/5
