Giới phê bình khen chê lẫn lộn, còn khán giả chấm phim điểm F – mức thấp hiếm thấy – theo điều tra của Cinema Score. Tại sao bộ phim “mother!” lại gây ra nhiều ồn ào tới như vậy?
Thể loại: Tâm lý, kỳ bí
Đạo diễn: Darren Aronofsky
Diễn viên chính: Jennifer Lawrence, Javier Bardem, Ed Harris
Zing.vn đánh giá: 8/10
 |
| mother! là bộ phim gây tranh cãi bậc nhất của điện ảnh thế giới trong năm qua. |
Giữa đống tro tàn của tòa biệt thự bị thiêu rụi bởi một đám cháy không rõ nguyên cớ, Nhà thơ (Javier Bardem) chỉ lặng lẽ cười, rồi đặt báu vật của mình – viên đá pha lê góc cạnh – lên giá.
Cùng lúc đó, trên giường của Nhà thơ, người vợ trẻ xinh đẹp, quyến rũ (Jennifer Lawrence) vươn dậy trong ánh nắng buổi sớm và cất tiếng gọi chồng.
Ngoại trừ việc dòng sáng tác vẫn đang tắc trong đầu khiến bản thân chẳng thể viết ra nổi dòng thơ mới mẻ nào, cuộc sống của Nhà thơ dường như chẳng thể êm đềm hơn trong tòa biệt thự rộng rãi, ấm cúng bên cạnh người vợ đẹp.
Nhưng mọi chuyện bắt đầu đảo lộn vào giữa một đêm khuya vắng. Một người đàn ông lạ mặt (Ed Harris) tự xưng là bác sĩ gõ cửa toà biệt thự vì tưởng đây là quán trọ giữa nơi đồng không mông quạnh. Bất chấp sự phản đối yếu ớt từ người vợ, Nhà thơ vẫn quyết định mời gã đàn ông lạ mặt ngủ lại qua đêm.
Song, họ không ngờ rằng tay bác sĩ kia còn lôi kéo thêm cả bà vợ ngoa ngoắt (Michelle Pfeiffer), hai đứa con đang tranh giành tài sản (Domhnall Gleeson, Brian Gleeson), và rất nhiều người nữa tới đây. Bầu không khí yên bình mau chóng bị phá vỡ, trong lúc người vợ của Nhà thơ đang vô cùng mong ngóng đứa con đầu lòng.
Nối dài dòng phim tác giả của Darren Aronofsky
Khi đọc nội dung của mother! (mẹ!), nhiều khán giả hẳn cảm thấy bất ngờ bởi nó chẳng hề mang màu sắc kinh dị, rùng rợn như đoạn trailer được hãng Paramount tung ra cách đây vài tháng.
Quả thực, thật khó để gọi tác phẩm mới nhất của Darren Aronofsky là phim kinh dị, bởi mother! giống như sự tiếp nối của dòng phim tác giả về sự cô đơn, về tôn giáo, và về ranh giới nhạt nhoà giữa hiện thực và mộng tưởng. Tất cả vốn từng được nhà làm phim truyền tải qua Pi (1998), Requiem for a Dream (2000), The Fountain (2006), hay Black Swan (2010).
Khác với các tác phẩm có cốt truyện tương đối tuyến tính và dễ nắm bắt của Aronofsky như The Wrestler (2008) hay Noah (2014), những bộ phim thuộc dòng tác giả, đậm chất cá nhân kể trên của vị đạo diễn 48 tuổi lôi cuốn khán giả bởi phần kịch bản lớp lang, cùng tuyến nhân vật đa dạng.
 |
| mother! thực tế không phải là bộ phim dễ để theo dõi hay nắm bắt. |
mother! không nằm ngoài xu hướng đó dù bộ phim chọn bối cảnh hết sức đơn giản: chỉ gói gọn bên trong toà biệt thự với hai nhân vật chính là Nhà thơ và người vợ trẻ của ông. Bên dưới lớp bề mặt đơn giản ấy, phim chứa đựng vô số câu hỏi không hề dễ giải đáp đối với khán giả.
Như tại sao người vợ trẻ luôn nhất mực yêu thương, chăm sóc chồng, nhưng Nhà thơ dường như chỉ đáp lại ngần ấy tình cảm bằng sự hờ hững? Tại sao viên pha lê với hình thù kỳ dị lại được sử dụng làm điểm khởi đầu cho bộ phim? Tại sao ngọn lửa đỏ dưới tầng hầm căn nhà chẳng bao giờ tắt?
Liên tiếp những câu hỏi xuất hiện xuyên suốt bộ phim và chỉ một phần trong số đó thực sự được giải đáp bởi cái kết hết sức bất ngờ của mother!. Chính loạt chi tiết bí ẩn giúp bộ phim trở nên đa nghĩa, giàu tính biểu tượng, nhưng đồng thời dễ dàng làm người xem mất phương hướng, thậm chí cảm thấy rối bời. Đó là chưa kể mạch truyện chính của mother! được kể theo lối rời rạc với không ít nhân vật phụ “đến rồi đi” đầy bất ngờ.
Điều may mắn là mother! có phần dựng phim tương đối chắc tay, giúp tạo ra mạch phim uyển chuyển. Từ chậm rãi sang dồn dập, từ êm đềm sang bùng nổ, khán giả cứ thế bị cuốn theo bầu không khí ma mị và số phận nhân vật trong phim, dù cho họ có thể không hiểu hết toàn bộ ý tứ mà Darren Aronofsky muốn truyền tải.
Gợi nhắc The Fountain – Suối nguồn (2006)
Nếu xét về mặt bố cục và tuyến nhân vật chính, mother! phần nào đó tương đối giống với The Fountain – tác phẩm lãng mạn, viễn tưởng ra đời năm 2006 của Aronofsky.
Cũng xoay quanh tình yêu bất tận của hai nhân vật chính (do Hugh Jackman và Rachel Weisz thể hiện), The Fountain khiến trái tim của nhiều thế hệ khán giả rung động bởi mối tình truyền kiếp, nhưng đồng thời khiến không ít người “vò đầu bứt tai” bởi phần kịch bản phi tuyến tính, cực kỳ phức tạp.
Cũng sở hữu một đôi diễn viên thực lực là Javier Bardem và Jennifer Lawrence, nhưng mother! không để lại ấn tượng quá lớn về mặt diễn xuất. Bởi Bardem không có quá nhiều đất diễn, còn Lawrence phải đảm nhận một vai diễn tương đối bị động, một màu. Điều này trái với những nhân vật mạnh mẽ, kiên cường mà “cục cưng Hollywood” thường hay khắc họa trong thời gian qua.
 |
| Diễn xuất của Javier Bardem và Jennifer Lawrence không mạnh như nhiều vai chính trong các phim khác của đạo diễn Darren Aronofsky. |
Đạo diễn Darren Aronofsky đã tước đi sự chủ động của các nhân vật bằng cách liên tiếp đặt họ vào những tình huống khó xử. Đây là chủ ý của nhà làm phim, nhưng lựa chọn đồng thời khiến Bardem và Lawrence không thể phát huy sở trường diễn xuất như cách mà Jackman và Weisz trong The Fountain, Mickey Rourke trong The Wrestler, hay Natalie Portman trong Black Swan, từng làm được.
Một điểm đáng chú ý nữa là tuy cùng được giới phê bình đánh giá khá tích cực, nhưng mother! lại gặp thất bại nặng nề về mặt doanh thu hệt như The Fountain.
Nguyên nhân có thể đến từ chiến lược marketing “hỏng” của hãng Paramount, nhưng lý do lớn nhất chính là thị hiếu đại chúng. Điểm F theo điều tra sau suất chiếu của Cinema Score tại Mỹ như mother! là điều mà không nhiều bộ phim phải hứng chịu.
Sự đa nghĩa về mặt nội dung
Là một tác phẩm thuộc dòng phim tác giả, mother! là bộ phim mở với nhiều chi tiết, bí ẩn để ngỏ. Mỗi khán giả sẽ có cách lý giải riêng về câu chuyện trong phim. Nhiều người cho rằng đây là bộ phim ẩn dụ về môi trường xen lẫn yếu tố tôn giáo.
Trong đó, nhân vật người vợ trẻ là tượng trưng cho Trái đất, luôn giang rộng vòng tay yêu thương với những gì mà Đấng tạo hoá mang lại như con người. Nhưng hành tinh xanh đồng thời lại phải chịu đựng vô số tổn thương do chính loài người mang lại.
 |
| Mỗi khán giả có thể rút ra cái nhìn riêng về mother! sau khi theo dõi bộ phim. |
Nếu nhìn vào sự ích kỷ của Nhà thơ trong căn nhà trống, bất chấp tình yêu của người vợ trẻ, khán giả có thể tìm thấy sự khốc liệt, thậm chí là tàn nhẫn, trong quá trình thai nghén ra những tác phẩm để đời của các tác giả lớn. Họ đã phải hy sinh cảm xúc, hy sinh cả mối quan hệ gần gũi để tìm ra chất liệu nhằm cho ra đời các áng văn, áng thơ làm thay đổi tâm hồn độc giả.
Và nếu chỉ đơn giản ngồi lắng nghe giọng ca của huyền thoại Patti Smith thể hiện ca khúc mộc mạc về tình yêu mang tên The End of the World ở đoạn kết phim, không ít người xem lại nhận ra rằng cũng như Requiem for a Dream, như The Fountain, như The Wrestler, mother! đơn giản là lời trân trọng mà Darren Aronofsky muốn dành cho những ai dám hy sinh vì người mà họ yêu thương.
Bởi sự đa nghĩa trong nội dung của bộ phim, mỗi khán giả nên chiêm nghiệm mother! để tự tìm ra lời giải đáp cho riêng mình. Đây xứng đáng là một trong những trải nghiệm điện ảnh đáng nhớ của năm 2017, dù cho bạn yêu hay ghét bộ phim.
